Redaktor 
Jak nie granty, to co? Z takim pytaniem mierzy się obecnie wielu przedsiębiorców, którzy do tej pory korzystali z bezzwrotnej pomocy finansowej, jaką można było otrzymać z Unii Europejskiej, w różnej formie i z wielu źródeł. Rok 2014 to czas zmian. Właśnie trwają zaawansowane przygotowania do wdrożenia nowej perspektywy finansowej na lata 2014-2020. W ich ramach rozważa się nie tylko zmianę celów, ale i środków stosowanej pomocy. Unia bowiem uczy się na własnych doświadczeniach i zaczyna odchodzić od modelu oferowania „ryby”, chcąc w zamian rozdawać „wędki”. Sądzi się, że wielu podmiotom nie potrzeba już tak bardzo prostej i doraźnej pomocy, jak np. granty, lecz mądrego wskazania nowej drogi, na rzecz budowania długotrwałego sukcesu. I taką właśnie „mapę drogową” przygotowała dla przedsiębiorców krajów członkowskich, w tym i dla Polski, Unia Europejska.
W nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 stawia się na aktywny rozwój mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Większą role zaczną odgrywać inne niż do tej pory formy pomocy, czyli instrumenty zwrotne. Będą to pożyczki, czy gwarancje pod kredyty, udzielane oczywiście na preferencyjnych warunkach. Należy pamiętać, że banki komercyjne to instytucje ściśle nastawione na zysk, natomiast pożyczki z Unii Europejskiej działają dokładnie odwrotnie, mianowicie koncentrują się na przedsiębiorcy i to jemu mają służyć w zdobywaniu zysku. I tak na przykład firmy, które nie mają dostatecznego zabezpieczenia finansowego, aby otrzymać kredyt z banku, ale również start-upy, będą mogły liczyć na pomoc za pośrednictwem funduszy unijnych. Pożyczki udzielane w ramach nowej perspektywy będą mogły sięgać nawet 1 miliona złotych, a okres ich spłaty 5 lat. Oprocentowanie, dzisiaj liczone na poziomie ok. 3,35%, powinno być wystarczająco atrakcyjne, by czynić z tego instrumentu skuteczne wsparcie. Trzeba bowiem dodać, że omawiane pożyczki będą udzielane bez prowizji, bez dodatkowych opłat, czy kar za wcześniejszą spłatę (a takowe stosują banki) oraz na dogodnie rozłożone raty.
Nowością będzie też i to, że Unia nie będzie szczegółowo kontrolowała, na co wydajemy pożyczone pieniądze. Ma się to określać procentowo, na przykład 30% przeznaczymy na wyposażenie biura, 20% na reklamę, a resztę na samochód służbowy, i tyle. Nie będziemy musieli rozliczać się dokładnie z zakupów i będzie znacznie większa dowolność w doborze potrzebnych celów. Zakupy będzie można robić także za granicą, w tym i on line, a nie tylko w Polsce. Oczywiście form pomocy i rozwoju będzie dużo więcej, również dla większych firm.
Szczególne natomiast wsparcie otrzymają przedsiębiorstwa, które będą stawiały na innowację. One będą mogły liczyć na jeszcze korzystniejsze warunki finansowej pomocy. Tutaj bowiem górna granica kredytu będzie dwa razy wyższa i osiągnie 2 miliony zł. Także okres spłaty będzie mógł być dwukrotnie dłuższy, czyli 10 lat, oprocentowanie natomiast będzie mogło być ustanowione nawet na poziomie zera procent. Do tego spłatę zobowiązań będzie można zawiesić do 6 miesięcy.
Warto już teraz zainteresować się nowymi ofertami w ramach funduszy unijnych. Wszelkich informacji na ten temat udzielają m.in. Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich (PIFE). Na terenie na przykład Wielkopolski znajdują się one w Poznaniu, Pile, Nowym Tomyślu, Koninie, Gnieźnie, Kaliszu, Jarocinie oraz w Lesznie. Oczywiście wszystkie usługi świadczone przez PIFE są bezpłatne i koncentrują się na informowaniu o możliwych dofinansowaniach. Świadczą one także pomoc na etapie przygotowania jak i realizacji danego projektu.
Całość pomocy podzielona jest na programy operacyjne, które skupiają się między innymi na innowacyjności, współpracy nauki z gospodarką, rozbudowie infrastruktury drogowej i kolejowej, efektywnym wykorzystaniu energii, ochronie środowiska, poprawie sytuacji na rynku pracy i ograniczeniu ubóstwa, wsparciu dla powszechnego wykorzystania technologii cyfrowych oraz dostępie do szybkiego Internetu. Podobnie jak w latach ubiegłych specjalnym programem objęte zostały województwa Polski wschodniej. Co więcej, każde z 16 województw dostanie osobną transzę na swój lokalny rozwój. Pieniądze zostaną przeznaczone na poprawę konkurencyjności i spójności województwa, a pamiętajmy, że Wielkopolska już teraz radzi sobie całkiem dobrze. Bezrobocie bowiem w pyrlandii wynosi poniżej 8%, a w samym Poznaniu niewiele ponad 3 % i jest najniższe w kraju!
Nowa perspektywa to także (i przede wszystkim) inwestycja w człowieka. Kapitał ludzki bowiem nie jest do całkowitego zastąpienia przez komputery oraz maszyny i nic na szczęście nie wskazuje na to, aby mogło być inaczej. Inwestycja w kapitał ludzki to przede wszystkim szkolenia. W ich skład wchodzić mają między innymi: blended learning – czyli mieszanie metod kształcenia, łączących naukę z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych; coaching – jest to korzystanie ze swoistego trenera, który pomoże pracownikom wydobyć i wspierać to, co w nich najlepsze, pokonać wyzwania i trudności. Kolejną formą pomocy jest mentoring – działanie wspierające naukę i rozwój członków załogi. Oprócz tego cała masa szkoleń, warsztatów oraz filozofia wyznaczania pracownikowi ścieżki kariery, co jest niezwykle motywującym czynnikiem. Zachodnie przykłady pokazują, że osoby zatrudnione w firmie na najniższych stanowiskach, często pną się po szczeblach kariery i awansują, co daje wymierne korzyści dla obu stron – im i firmom. Muszą one jednak mieć wiedzę na ten temat, ale i…. motywację.
Będzie więc duża kasa z Unii, ale na nowych warunkach. Czeka nas zatem bardzo ciekawy okres zmian, które przyniesie nowa perspektywa. Nie bójmy się więc, bo jak mawiał Bruce Lee „stare daje ci stabilizację, a nowe płynność”.
Adam Szejnfeld
Poseł do Parlamentu Europejskiego
