Fundacja rodzinna, to nowa instytucja prawa, która ma pomóc polskim firmom rodzinnym w sukcesji, czyli w zachowaniu przedsiębiorstwa przekazywanego następcom – mówi senator Adam Szejnfeld, sprawozdawca senackiej Komisji Ustawodawczej, wiceprzewodniczący Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności. Ustawę w dniu 12 stycznia br. uchwali Senat.
W Polsce spośród wszystkich przedsiębiorstw, aż blisko 830 tys. to firmy rodzinne, które generują przychód o łącznej wartości 322 mld zł. Ich wkład w budowę PKB kształtuje się na poziomie ok. 18%. To bardzo poważny udział – zaznacza senator Adam Szejnfeld i dodaje – w ponad połowie firm rodzinnych planuje się obecnie dokonanie sukcesji, lecz jest ona utrudniona, a często wręcz niemożliwa. Potrzeba zatem pilnych zmiany prawa, aby uratować i utrzymać na rynku polskie rodzinne firmy, i nie tylko przez następców, ale i przez wiele kolejnych pokoleń!
Jest dużo powodów utrudniających sukcesję, czyli przekazanie następcom firm, m.in.:
- brak sukcesorów, lub brak chęci przejęcia i prowadzenia firmy rodziców przez spadkobierców, lub część z nich.
- duża liczba sukcesorów i brak możliwości ustalenia wspólnego ich stanowiska.
- brak systemowych przepisów prawa służących sukcesji – to jest najgorsza sytuacja.
W każdym przypadku, do wykorzystania w zasadzie są jedynie ogólne przepisy, np. prawa spadkowego, Kodeks Cywilny, czy Kodeks Spółek Handlowych, ale one bardziej służą mikroprzedsiębiorstwo, czyli małym firmom prowadzonym przez osoby fizyczne, niż tym działającym np. w formie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, czy spółek akcyjnych.
Pierwsze dwie przyczyny utrudnień w sukcesji doprowadzają najczęściej do sprzedaży firmy czy wyprzedaży majątku przedsiębiorstwa, a trzecia przyczyna powoduje wyprowadzania majątków i kapitału za granicę, szczególne tam, gdzie funkcjonują przepisy ułatwiające sukcesję firm rodzinnych – wyjaśnia senator Szejnfeld.
Poniżej, dla przybliżenia idei oraz celów powołania nowej instytucji prawa i zasad działania Fundacji rodzinnej, przedstawiamy syntetyczną informację na ten temat:
Celem ustawy jest wzmocnienie procesów sukcesyjnych w polskich firmach rodzinnych poprzez możliwość tworzenia fundacji rodzinnych.
Zadaniem fundacji rodzinnych ma być realizacja celów określonych przez fundatora, w oparciu o majątek, który można zabezpieczyć przed utratą.
Instytucja fundacji rodzinnej będzie służyć gromadzeniu rodzinnego majątku, pozwalając na jego zachowanie w kraju oraz zwiększenie potencjału inwestycji krajowych.
Fundacja rodzinna ma minimalizować ryzyko nieudanej sukcesji i gwarantować kontynuację działalności firm rodzinnych na wiele pokoleń, a nie tylko przez dzieci rodziców.
Fundator będzie określał cel Fundacji rodzinnej, zasady zarządzania nią oraz funkcjonowanie.
Fundacja rodzinna będzie bezudziałową osobą prawną z siedzibą na terytorium Polski.
Celem działalności fundacji rodzinnej będzie gromadzenie majątku oraz zarządzanie nim w interesie beneficjentów.
Szczegółowy cel fundacji rodzinnej zostanie określony przez fundatora w statucie.
Powołanie fundacji będzie umożliwiało przeprowadzenie procesu sukcesyjnego bez konieczności wprowadzania zmian w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa lub grupy kapitałowej.
Fundacja rodzinna nie będzie mogła wykonywać działalności gospodarczej.
Wyjątki będą polegały na:
- zbywaniu mienia, najmie czy dzierżawie lub udostępnianiu mienia do korzystania na innej podstawie,
- przystępowaniu i uczestnictwie w spółkach handlowych, funduszach inwestycyjnych, spółdzielniach oraz podmiotach o podobnym charakterze,
- nabywaniu i zbywaniu papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze,
- udzielaniu wybranym podmiotom pożyczek, obrocie zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji
W celu ustanowienia fundacji rodzinnej konieczne będzie sporządzenie aktu założycielskiego w formie aktu notarialnego.
Fundację rodzinną będzie można ustanowić także w testamencie w formie aktu notarialnego.
Wraz ze sporządzeniem aktu założycielskiego albo ogłoszeniem testamentu powstanie fundacja rodzinna w organizacji. Osobowość prawną uzyska ona wraz z wpisem do rejestru fundacji rodzinnych.
Fundacja rodzinna będzie mogła być założona jedynie przez osobę fizyczną.
Fundacja rodzinna będzie wpisywana do rejestru fundacji rodzinnych.
Organem zarządzającym w fundacji będzie Zarząd.
Fakultatywnym organem nadzoru będzie Rada Nadzorcza. W sytuacji jednak, gdy liczba beneficjentów przekroczy 25 osób powołanie rady nadzorczej będzie obligatoryjne.
W fundacji będzie działać także Zgromadzenie Beneficjentów, którego zadaniem będzie:
- podejmowanie uchwał w sprawach określonych w ustawie lub statucie,
- powołanie i odwołanie członków zarządu fundacji rodzinnej w przypadku braku fundatora i rady nadzorczej,
- podejmowanie uchwały o rozwiązaniu fundacji rodzinnej.
Fundusz założycielski – Fundator będzie miał obowiązek wniesienia do fundacji rodzinnej mienie wartości co najmniej 100 000 złotych.
Beneficjentem będzie osoba fizyczna lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego. Beneficjentem będzie mógł być także sam fundator.
Fundacja rodzinna będzie ponosić odpowiedzialność solidarną za zobowiązania fundatora powstałe przed ustanowieniem fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna będzie mogła odpowiadać za obowiązki alimentacyjne fundatora powstałe zarówno przed jak i po ustanowieniu fundacji rodzinnej.
Fundacja rodzinna będzie odpowiadać także za zaległe, bieżące i przyszłe zobowiązania fundatora wobec osoby objętej obowiązkiem alimentacyjnym.
Działalność fundacji rodzinnej będzie poddawana cyklicznym audytom, co najmniej raz na cztery lata.
Likwidacja fundacji będzie następowała na podstawie uchwały jej organów o rozwiązaniu Fundacji bądź na podstawie rozstrzygnięcia sądowego.
Z działalnością fundacji będą łączyły się wyłączenia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia przez osoby fizyczne będące beneficjentami własności rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem świadczenia otrzymanego od fundacji.
Nabycie przez osoby fizyczne od fundacji rodzinnej świadczeń oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej będzie opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w wysokości uzależnionej od stopnia pokrewieństwa beneficjenta z fundatorem – zwolnienie w „grupie zero” tj. małżonka, zstępnego, wstępnego, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę oraz 15% w przypadku pozostałych osób.
Fundacja rodzinna będzie podatnikiem podatku dochodowego od przekazanego lub postawionego do dyspozycji świadczenia oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej w wysokości 15%.
Ustawa ma wejść w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.
****
Ustawa jest projektem rządowym wypracowanym wespół z partnerami społecznymi, organizacjami przedsiębiorców i pracodawców oraz środowiskiem eksperckim. Jest wzorowana na rozwiązaniach zagranicznych.

Kamila Łańska
Dyrektor Biura Senatorskiego Adama Szejnfelda
Wiceprzewodniczącego Senackiej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności
Przewodniczącego Senackiego Zespołu ds. Małych i Średnich Przedsiębiorstw

Biuro Senatorskie Adama Szejnfelda w Pile
64-920 Piła, ul. Grunwaldzka 2/10.
e-mail: szejnfeld.biuro@gmail.com
tel. +48 602 738 542
REGON 385025697

Portale i media społecznościowe:
www.szejnfeld.pl
www.kobiecastronazycia.pl
www.facebook.com/PoselSzejnfeld/
www.twitter.com/szejnfeld
www.instagram.com/szejnfeld/

#FirmaRodzinna #Gospodarka #GospodarkaGłupcze #Przedsiębiorca #Przedsiębiorczość #MSP #MałeIŚredniePrzedsięgiorstwa #Ekonomia #Finanase #Podatki #Rozwoj #Inwestycje #InwestycjeZagraniczne #PlatformaObywatelska #KoalicjaObywatelska #Szejnfeld #senatorSzejnfeld #AdamSzejnfeld #Senat #SenatRP