Ustawa zmierza do przywrócenia przepisom regulującym sposób wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa zgodność z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej i zapewnienia niezależność Krajowej Rady Sądownictwa od organów władzy ustawodawczej oraz władzy wykonawczej w procedurze powoływania sędziów.

Nakreślone cele mają zostać osiągnięte przez zastąpienie modelu wprowadzonego ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa sprowadzającego się do wyboru członków KRS przez Sejm, czyli przez polityków ówcześnie partii rządzącej – PiS – spośród kandydatów zgłoszonych przez grupy co najmniej 25 sędziów w stanie czynnym albo 2000 obywateli korzystających z pełni praw publicznych, następnie rekomendowanych przez kluby poselskie, a ostatecznie wskazanych na liście sporządzonej przez właściwą komisję sejmową, modelem, w którym wyboru będą dokonywali sędziowie sądów wszystkich rodzajów oraz szczebli, natomiast kandydatów będą mogły zgłaszać grupy sędziów liczące 10, 25 bądź 40 sędziów, a także Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Rada Radców Prawnych oraz Krajowa Rada Notarialna.

Zgodnie z rozwiązaniami zawartymi w ustawie, wybory sędziowskich członków Rady będą zarządzane i przeprowadzane przez Państwową Komisję Wyborczą. To właśnie PKW będzie weryfikować prawidłowość zgłoszeń i gdy zajdzie taka potrzeba – wzywać do ich uzupełnienia i poprawienia; ogłaszać w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Państwowej Komisji Wyborczej listę kandydatów; udostępniać zgłoszenia oraz wykazy sędziów popierających zgłoszenia kandydatów, a z kolei po przeprowadzonych wyborach udostępniać kandydatom dokumenty związane z wyborami; zarządzać drukowanie oraz dostarczanie do sądów kart do głosowania; organizować publiczne wysłuchanie kandydatów; wreszcie – dokonywać obliczenia głosów, sporządzać protokół wyborczy oraz wskazywać sędziów, którzy zostali wybrani na członków Krajowej Rady Sądownictwa.

Projekt ustawy o zmianie sposobu wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa (KRS) zapowiada szereg istotnych zmian mających na celu wzmocnienie niezależności i bezstronności tej instytucji. Wprowadzenie tajnego i bezpośredniego głosowania w wyborach do KRS, przeprowadzanych przez Państwową Komisję Wyborczą, ma wyeliminować potencjalny wpływ polityków na wybór członków Rady. Dodatkowo, powołanie Rady Społecznej z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych zapewni większy udział społeczeństwa w funkcjonowaniu KRS. To z kolei ma przełożyć się na większą transparentność i przejrzystość podejmowanych przez Radę decyzji.

Proponowane zmiany opierają się na standardach Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa, kładąc nacisk na niezależność i bezstronność sędziów jako fundamentu sprawiedliwego wymiaru sprawiedliwości. Celem reformy jest budowanie zaufania społecznego do KRS i całego systemu sądowniczego, zapewniając obywatelom poczucie bezpieczeństwa prawnego i dostęp do rzetelnego i bezstronnego rozstrzygania sporów.
Przyjęcie projektu ustawy jest kluczowe dla wzmocnienia praworządności i zapewnienia obywatelom dostępu do sprawiedliwego i niezależnego sądu. Będę głosował za omawianą zmianą ustawy.

Dominika Kobiołka
Dyrektor Biura Senatorskiego Adama Szejnfelda w Pile
Biuro Senatorskie Adama Szejnfelda w Pile
64-920 Piła, ul. Grunwaldzka 2/10.
e-mail: szejnfeld.biuro@gmail.com
tel. +48 602 738 542